Ο χώρος εκτροφής - το εκτροφείο μου

2019-01-11 21:03

Παρουσίαση του εκτροφείου μου, ενός χώρου για την εκτροφή και αναπαραγωγή των πτηνών μου. 

Μία πρόταση προς κάθε ενδιαφερόμενο με την προσδοκία να προκύψουν και νέες πληροφορίες που θα δημιουργήσουν ιδέες δημιουργίας νέων εκτροφείων ή βελτίωσης των ήδη υπαρχόντων.

 

Από τα εφηβικά μου χρόνια η αγάπη μου για την εκτροφή ξεχώριζε από κάθε άλλη και δυστυχώς λόγω απουσίας ροής πληροφοριών, έχανα χρόνο και χρήμα με λάθος εξοπλισμό, λάθος καταστάσεις.

Κάποια στιγμή, ασφαλώς με ελλιπείς γνώσεις πάνω στην εκτροφή και αναπαραγωγή των καναρινιών, άρχισα να σχεδιάζω το "ιδεατό" εκτροφείο, ας το πούμε "όνειρο", που δεν θα του έλειπε τίποτε. Ένα "δικό" μου χώρο, που θα τον χρησιμοποιούσα αποκλειστικά για την μεγάλη μου αγάπη που είναι η εκτροφή των καναρινιών και των ιθαγενών.

Έναν χώρο που θα είχε όλα όσα απαιτούνται ώστε να υπάρχουν οι κατά το δυνατό ιδανικές συνθήκες θερμοκρασίας και υγρασίας στο χώρο για τα εκτρεφόμενα πουλιά και οι κατά συνθήκη απαραίτητες για την εποχή και φάση εγκαταστάσεις και εξοπλισμός.

Δυστυχώς όμως, ακόμη και σήμερα δεν υπάρχει καταγεγραμμένη κάποια πρόταση που να αποτελεί τη βάση σχεδιασμού νέων εκτροφείων και με τις απαραίτητες προσαρμογές ή αλλαγές, θα μπορούσε να στεγάσει την εκτροφική του προσπάθεια αποφεύγοντας τα ολέθρια λάθη (για τα πουλιά) και τα περιττά έξοδα (για τον εκτροφέα).

Μελετώντας κάθε κείμενο, πληροφορία ή φωτογραφία που έπεφτε στα χέρια μου αλλά και με υπόβαθρο την εμπειρία μου και την απαραίτητη "ζύμωση" που παρέχει η ασφάλεια τεσσάρων δεκαετιών αναπαραγωγής, θεωρώ πως μπορώ πλέον να προτείνω και να παρουσιάσω τον "δικό μου" χώρο. Το χώρο δηλαδή που χρησιμοποιώ για την εκτροφή και αναπαραγωγή των πτηνών μου, θεωρώντας πως σίγουρα υπάρχουν αρκετά περιθώρια βελτίωσης αλλά το ίδιο σίγουρα καλύπτει σε μεγάλο βαθμό τις ανάγκες των πτηνών και απόλυτα το κενό συναφών προτάσεων.

Καταθέτω λοιπόν τη δική μου πρόταση ως βάση μελέτης κάθε ενδιαφερόμενου, γνωρίζοντας πως θα αποτελέσουν την πηγή άντλησης πληροφοριών από ένα πολύχρονα δοκιμασμένο και λειτουργικό χώρο εκτροφής. Μέσα από τη συζήτηση που θα ακολουθήσει ευελπιστώ πως θα κατατεθούν νέες πληροφορίες το ίδιο πολύτιμες για κάθε νέα προσπάθεια είτε βελτίωσης, είτε της εξ αρχής δημιουργίας μικρού ή μεγάλου εκτροφικού χώρου.

Προσδοκώ πως θα υπάρξουν προτάσεις βελτίωσης σε κάθε επίπεδο και για όλα βοηθώντας να εξαχθούν τελικά συμπεράσματα και προτάσεις που πιθανόν να διαφεύγουν ή να μην έχουν συμπεριληφθεί.

 

Ο χώρος εκτροφής των πτηνών


Το μέγεθος του χώρου κάθε εκτροφείου πρέπει να προσαρμόζεται και συγκεκριμενοποιείται στις ανάγκες της κάθε εκτροφής. Βέβαια το μέγεθος αυτό περιορίζεται από τις διαστάσεις του χώρου που διαθέτουμε για την κατασκευή του εκτροφείου, επομένως δεν είναι δυνατό να προταθεί ή να στηριχθεί κάποια πρόταση ως ιδανική για όλους. Το ίδιο βέβαιο όμως είναι πως δεν μπορούν να γίνουν υποχωρήσεις στην ποιότητα του χώρου και του εξοπλισμού, πιθανόν υπέρ της οικονομίας ή οποία αποβαίνει σε βάρος της ευζωίας των πουλιών.

Η επιφάνεια του εκτροφείου μου είναι 32 τετραγωνικά μέτρα, με διαστάσεις 8m x 4m. Είναι σκεπασμένο με κεραμοσκεπή που έχει ύψος στη χαμηλή της πλευρά τα 2,60m και στην ψηλότερη τα 5m περίπου. Στην πλευρά με το μεγάλο ύψος υπάρχει και πατάρι επιφάνειας περίπου 9 τετραγωνικών μέτρων που χρησιμοποιείται αποκλειστικά για τις ανάγκες του εκτροφέα.

Χωροταξικά, όλα τα απαραίτητα υποστηρικτικά της εκτροφής βρίσκονται στη δεξιά πλευρά του εκτροφείου και αριστερά οι κλωβοί εκτροφής που χρησιμοποιώ ανάλογα την περίοδο και φάση της ζωής των πουλιών, χωρίζοντας τους βοηθητικούς χώρους του εκτροφείου από τους ζωτικούς χώρους των πτηνών.

Σίγουρα θα μπορούσαν να χωρέσουν πολλοί περισσότεροι κλωβοί, αλλά οι αριθμοί δεν αποτελούν στόχο γιατί έχω υιοθετήσει το αρχαίο ρητό "ουκ εν τω πολλώ το ευ αλλά εν τω ευ το πολύ". Θεωρώ πως με αυτές τις εγκαταστάσεις και με μια έως το πολύ δύο γέννες ανά ζευγάρι πουλιών, καλύπτω τις ανάγκες και το ετήσιο σχέδιο κάθε εκτροφικής μου προσπάθειας.


Η μόνωση των δομικών στοιχείων είναι αρκετά καλή και συμπεριλαμβάνει θερμικό ανακλαστήρα στην οροφή, υαλοβάμβακα στους τοίχους και αφρώδη εξηλασμένη πολυστερίνη (στη σκληρή μορφή της) που επενδύει την πόρτα, ώστε να αποφεύγονται οι θερμικές συναλλαγές με το περιβάλλον (απώλειες) και να διατηρούνται οι απαραίτητες για την εποχή και φάση εσωτερικές συνθήκες στο εκτροφείο.


Το έργο της δημιουργίας και διατήρησης του εσωτερικού μικροκλίματος το έχει μια κλιματιστική μονάδα inverter με μηχανισμό ρύθμισης της σχετικής υγρασίας και δυνατότητα ελέγχου από μακρυά, μέσω του κινητού τηλεφώνου με τη χρήση Wi-Fi.

Επιπρόσθετα, την ανανέωση του αέρα την αναλαμβάνουν ειδικοί ανεμιστήρες που φρεσκάρουν τον αέρα, αναρροφώντας για 30 λεπτά τον αέρα του χώρου και σταματούν κατά μέσω όρο μία ώρα. Ο φρέσκος αέρας εισέρχεται από ειδικά σημεία, στο ψηλότερο σημείο του χώρου μέσω φίλτρων που συγκρατούν τα ξένα σώματα που μεταφέρει, χωρίς όμως να έχουν την ικανότητα απολύμανσής του.

Ο φωτισμός του εκτροφείου είναι απόλυτα απαραίτητος, δεν επιδέχεται εκπτώσεις και δεν μπορεί να στηρίζεται σε ημίμετρα. Η πρόταση που καταθέτω στηρίζεται σε 17 λάμπες TLD με ηλεκτρονικό ballast, 3 μεγάλους λαμπτήρες οικονομίας για το χώρο Ε27 200Watt (απόδοσης 1000Watt) και 4-5 ακόμη βοηθητικούς ακολουθώντας απόλυτα τις οδηγίες του σχετικού άρθρου και τα θετικά και ολοφάνερα αποτελέσματα αρκετών ετών.

Δείτε τη λεπτομερή παρουσίαση του συστήματος φωτισμού στο εκτροφείο μου.

Τα ερμάρια (ντουλάπια) καλύπτουν σημαντικό τμήμα των απαιτήσεων κάθε εκτροφής, προσφέρουν λειτουργικότητα στην εκτροφή, ασφαλίζουν τρόφιμα και εξοπλισμό από φθορές και ρύπανση, διατηρούν σε "καλή υγεία" τους σπόρους σίτισης αλλά και κάθε λογής τρόφιμα των πουλιών και συνεπικουρούμενα με το απαραίτητο ψυγείο, διασφαλίζουν και την καλή υγεία πτηνών, εκτροφέα και επισκεπτών.
 

Οι κλωβοί των πτηνών


Οι κλωβοί εκτροφής είναι για μένα το βασικότερο εκτροφικό εργαλείο, προαπαιτούν δοκιμές ώστε να γίνει η επιλογή σύμφωνα με το πόσο εξυπηρετούν τον εκτροφέα, διαφοροποιούνται και επηρεάζονται από πολλούς παράγοντες χωρίς ασφαλώς μεγάλες εκπτώσεις στις συνθήκες διαβίωσης των πουλιών.

Δοκιμάζοντας στο παρελθόν πολλούς τύπους κλωβών αναπαραγωγής κατέληξα στην καλύτερη για μένα πρόταση που ισορροπεί μεταξύ της οικονομίας και της λειτουργικότητας, αποφεύγοντας σημαντικές δαπάνες κρατώντας τα ζευγάρια σε οριακά ανεκτές συνθήκες που αμβλύνονται από το μικρό χρονικό διάστημα χρήσης τους.

Στο εκτροφείο μου, οι 40 κλωβοί αναπαραγωγής είναι διαστάσεων 60cm x 34cm x 26cm και χρησιμοποιούνται μόνο για τους 4 μήνες που διαρκεί συνολικά η αναπαραγωγική προσπάθεια (προεργασία, αναπαραγωγή και ανεξαρτητοποίηση νεοσσών). Στους υπόλοιπους μήνες του χρόνου παραμένουν καθαροί, απολυμασμένοι και σκεπασμένοι με ναύλον προκειμένου να προστατευτούν.

 

Οι κλωβοί αναπαραγωγής των ιθαγενών (καρδερίνες balcanica) είναι διαστάσεων 90cm x 43cm x 35cm και ακολουθούν τη ίδια χρήση με τους παραπάνω. Είναι τοποθετημένοι σε ειδική κατασκευή που τους ανυψώνει μηχανικά στα 4,7m περίπου για την αναπαραγωγή των ιθαγενών και τους κατεβάζει στο επίπεδο εκτροφικής εργασίας για το διάστημα που απαιτούν οι απαραίτητες πτηνοτροφικές εργασίες.

Θεωρώ πως η ανύψωση της συστοιχίας σε τόσο μεγάλο ύψος διευκολύνει αυτά τα ευαίσθητα πουλιά να αναπαραχθούν μακρυά από τα "ανθρώπινα" μάτια, προσομοιάζοντας τους κλωβούς με τα ψηλά και ασφαλή σημεία που αναζητούν για φώλιασμα στη φύση οι άγριοι συγγενείς τους.

 

Οι κλωβοί συντήρησης των ενήλικων αρσενικών χρησιμοποιούνται τους μήνες ηρεμίας και πτερόρροιας των αρσενικών και επιτρέπουν το τραγούδι τους χωρίς όμως να έχουν πολλά περιθώρια κίνησης και κυρίως πτήσης. Οι 24 συνολικά κλωβοί συντήρησης των αρσενικών που χρησιμοποιούνται για 2 έως 3 μήνες το καλοκαίρι, υποδέχονται τα ενήλικα αρσενικά πουλιά που παραμένουν στους εκτροφικούς στόχους της επόμενης χρονιάς και έχουν διαστάσεις 30cm x 30cm x 22cm. Σίγουρα θα έπρεπε να έχουν μεγαλύτερες διαστάσεις για την ευζωία των πουλιών αλλά προϊόντος της οικονομικής κρίσης παραμένουν ως λύση ανάγκης.

 

Οι κλωβοί εκγύμνασης των νεαρών πουλιών είναι κάτι παραπάνω από βέβαιο πως πρέπει πέραν των βασικών να προσφέρουν δυνατότητα πτήσης στα πουλιά, γυμνάζοντας και βοηθώντας τα να εκτονώνονται και να διασκεδάζουν όσο το δυνατό περισσότερο.

Σημαντικός παράγοντας είναι η σωστή αριθμητικά πληρότητά τους ώστε να αποφεύγονται οι υπερπληθυσμοί και τα σοβαρά προβλήματα που απορρέουν από αυτούς όπως ο κανιβαλισμός των πουλιών κλπ. Οι κλωβοί πτήσης που χρησιμοποιώ είναι συνολικά πέντε (ιδιοκατασκευές) με διαστάσεις 140cm x 70cm x 70cm (δύο), 100cm x 50cm x 50cm (δύο) και 100cm x 70cm x 50cm (ένας) για να φιλοξενούν τα νεαρά πουλιά και τα ενήλικα θηλυκά που παραμένουν στην εκτροφή μετά την αναπαραγωγική περίοδο προκειμένου να βοηθήσουν και στην επόμενη.

Υπάρχουν παιχνίδια που εκτός διασκέδαση γυμνάζουν τα πουλιά που είναι εξαιρετικά απαραίτητα για τα πουλιά σε κάθε επίπεδο.

Για όσους σκοπεύουν να ασχοληθούν με εκθεσιακού επιπέδου εκτροφή τότε είναι απαραίτητοι οι κλωβοί εκθεσιασμού, ώστε αρχικά να προγυμνάζονται και να εκπαιδεύονται οι νέοι φτερωτοί φίλοι μας και στη συνέχεια να συμμετέχουν με αυτούς στους διαγωνισμούς κάθε επιπέδου.

Στην εκτροφή μου έχω συνολικά 78 κλωβούς εκθεσιασμού καλύπτουν πολλαπλά τις ανάγκες της εκτροφής μου. Οι 48 χρησιμοποιούνται τους δύο μήνες που προηγούνται των διαγωνισμών και που πιστεύω πως αρκούν για την προετοιμασία των πουλιών και οι 30 που είναι πτυσσόμενοι και πρόσφατα εντάχθηκαν στον εξοπλισμό της εκτροφής μου για τον εγκλωβισμό των πουλιών κατά τη διάρκεια των διαγωνισμών.

Στους απαραίτητους για τις ανάγκες κλωβούς πρέπει να ενταχθεί και ο κλωβός ανάρρωσης ή αλλιώς νοσοκομειακό κλουβί προκειμένου να βοηθήσουμε τα άρρωστα πουλιά. Τα κλουβιά τέτοιου τύπου που κυκλοφορούν στο εμπόριο είναι εξαιρετικά ακριβά και συνεπώς εξ ανάγκης κατέληξα στην κατασκευή του δικού μου νοσοκομειακού κλωβού ανάρρωσης ως απαραίτητο εργαλείο κάθε εκτροφής, άσχετα από το μέγεθός της, γιατί προλαμβάνει και βοηθά στις άσχημες καταστάσεις της υγείας αλλά και της ζωής των πουλιών διατηρώντας τις απαραίτητες συνθήκες ανάρρωσης.

Περισσότερα για το νοσοκομειακό κλουβί πτηνών.

Σε ξέχωρη κατηγορία ίσως θα έπρεπε να παρουσιαστεί και το κλουβί φωτογράφισης των πουλιών που ευτυχώς έχει γίνει απαραίτητο σε κάθε εκτροφή που σέβεται τα πτηνά που εκτρέφει, γιατί προσφέρει τη δυνατότητα στον εκτροφέα να καταγράψει και να αρχειοθετήσει κάθε εκτρεφόμενο πουλί, διατηρώντας εύκολα προσβάσιμες εκτός από την εικόνα του και άλλες λεπτομέρειες που η μελέτη τους συμβάλει στη βελτίωσή του.

Με την ακρίβεια που παρέχουν οι ψηφιακές φωτογραφίες και τα videos, θα γίνει ευκολότερη η διάκριση ατελειών ώστε να συμπεριλάβει στα μελλοντικά σχέδιά του την βελτίωση της εκτροφής του με τη στοχευμένη την αναπαραγωγή του. Εδώ και αρκετά χρόνια, η φωτογραφία στην εκτροφή των πτηνών είναι μια παράμετρος που απασχολεί ιδιαίτερα όλους τους εκτροφείς και ιδιαίτερα τους νέους, φιλόδοξους, ενημερωμένους και καλύτερα οργανωμένους. Προσωπικά φωτογραφίζω από το 2003 όλα τα πουλιά που εκτρέφω και κρατώ αρχείο με τουλάχιστον 4-6 φωτογραφίες τους σε διαφορετικές στάσεις.

Περισσότερα για τη φωτογραφία στην εκτροφή πτηνών.

 

Εξοπλισμός σίτισης και υποστήριξης


Εξίσου σημαντικό ρόλο στην εκτροφή έχουν και τα διάφορα σκεύη σίτισης, τάγιστρα και δοχεία νερού όπως και τα στοιχεία στήριξης που καλούνται ασφαλώς να καλύψουν το βασικό τους ρόλο.

Σημαντικός κατά τη γνώμη μου παράγοντας είναι η μικροβιακή αποφόρτιση αυτών των σκευών και η περιοδική απολύμανσή τους.

Σημαντικά λάθη που παρατηρούνται στις εκτροφές κάθε μεγέθους είναι ο πλημμελής καθαρισμός, η αδυναμία "ξεκούρασης" του εξοπλισμού και κυρίως η μικροβιακή αποφόρτισή του.

Κάθε εκτροφικός εξοπλισμός που χρησιμοποιείται διαρκώς, χωρίς να υπάρχει δυνατότητα περιοδικού καθαρισμού και απολύμανσης, γίνεται από αρωγός της εκτροφής, εχθρός της γιατί συσσωρεύονται αθροιστικά μικρόβια και νοσογόνοι μικροοργανισμοί, επιβαρύνοντας την υγεία της εκτροφής και του εκτροφείου μας.

Η πείρα μου με έχει διδάξει πως απαιτείται τουλάχιστο διπλός εξοπλισμός ώστε να δίνεται αρχικά η δυνατότητα στον εκτροφέα να αλλάζει με καθαρό κάθε ένα από τα εξαρτήματα εκτροφής και να έχει το χρόνο στη συνέχεια να καθαρίσει, απολυμάνει και ξεκουράσει μέχρι την επόμενη αλλαγή τον εξοπλισμό που απέσυρε.

Τα πάτηθρα, τα δοχεία σίτισης αλλά και τα δοχεία νερού δεν μπορεί να παραμένουν στον κλωβό για διάστημα μεγαλύτερο του ενός μήνα στη χειρότερη περίπτωση γιατί γίνονται αποδέκτες της συσσώρευσης μικροβίων. Ειδικά για τα πάτηθρα πρέπει να λαμβάνεται υπόψη και η τακτική επαφή του ράμφους τους πάνω σ' αυτά στην προσπάθεια των πτηνών να απομακρύνουν τροφές, υπολείμματα κλπ. από το ράμφος τους.

Έτσι γίνεται αναμενόμενη η παρουσία λοιμώξεων στο κοπάδι μας αν αμελήσουμε ή πλημμελώς ενεργήσουμε στην τακτική αλλαγή και αντικατάστασή τους.