2017-01-15 19:27

Η Άνοιξη για την πατρίδα μας σηματοδοτεί την έναρξη της αναπαραγωγικής περιόδου για τα πτηνά γενικά και ασφαλώς και για τα καναρίνια μας. Είναι η εποχή που το ηλιακό φως γίνεται ιδιαίτερα έντονο εξ αιτίας της θέσης του ήλιου που ταυτόχρονα επιφέρει και αύξηση της θερμοκρασίας στο περιβάλλον.

Η Άνοιξη είναι επίσης η εποχή της τροφικής και πρωτεϊνικής αφθονίας, κάτι που δεν αφήνει αδιάφορο το ένστικτο των περισσοτέρων έμβιων όντων και κατά συνέπεια και των πουλιών, τα οποία όπως είναι αναμενόμενο περνούν σε αναπαραγωγική ετοιμότητα.

Γιατί η Άνοιξη είναι η καταλληλότερη εποχή για να φέρουν τους νεοσσούς τους στον κόσμο.

Κι ενώ για τα άγρια πουλιά και για τα καναρίνια που βρίσκονται σε εξωτερικό χώρο τα πράγματα είναι απλά, αποσαφηνισμένα και παραδομένα στη θεία πρόνοια της φύσης, για τα καναρίνια που βρίσκονται σε εσωτερικούς χώρους και αναπαράγονται εκεί, τα πράγματα μπερδεύονται ομολογουμένως αρκετά.

Στα "κλειστά" εκτροφεία επιβάλλεται να υπάρχουν οι κατάλληλες συνθήκες, ώστε να ξεγελαστούν οι "αισθητήρες" των πουλιών, να αισθανθούν πως βρίσκονται στην Άνοιξη, να ξεκινήσει η απαραίτητη ορμονική προετοιμασία και να φτάσουν σε αναπαραγωγική ετοιμότητα στο χρόνο που ο εκτροφέας την έχει προγραμματίσει.

Αυτό άλλωστε είναι και ένα από τα βασικά πλεονεκτήματα αυτού του τύπου εκτροφής.

Ποιες είναι όμως οι γνώσεις που χρειάζεται να έχει κάποιος που εξετάζει τις προϋποθέσεις για ξεκινήσει την εκτροφική του προσπάθεια σε εσωτερικό χώρο;

Ακολουθούν προτάσεις, ευελπιστώντας πως με τον εποικοδομητικό διάλογο θα επικαιροποιούνται και θα εμπλουτίζονται για το κοινό καλό.

Ένταση του φωτισμού στο χώρο αναπαραγωγής.

 

Ο τεχνητός φωτισμός του χώρου είναι το "εργαλείο" για μια εσωτερική εκτροφή και θα πρέπει να καλύπτει όλο το φάσμα φωτός, ώστε να επιτρέπει τις οργανικές λειτουργίες που είναι απαραίτητες για την καλή υγεία των πτηνών. Ταυτόχρονα, θα πρέπει να δώσει την κατάλληλη στιγμή το ερέθισμα για αύξηση της επιθυμητής αναπαραγωγικής προδιάθεσης στα καναρίνια μας.

Θα πρέπει ακόμη να είναι κατάλληλος, όχι μόνο ως προς την ένταση ή τη διάρκεια αλλά και ως προς την ποιότητα. Ο σχεδιασμός της ηλεκτρικής εγκατάστασης δεν θα πρέπει να είναι αυτός που μας βολεύει, αλλά αυτός που πρέπει σύμφωνα πάντα με όσα γράφτηκαν και στο άρθρο για το  φωτισμό εκτροφείου πτηνών.

Μόνο έτσι δε θα καταστρατηγηθούν οι βιολογικές ανάγκες των πουλιών και θα αποφευχθούν και οι πολύ επικίνδυνες για τη ζωή των πτηνών καταστάσεις όπως η πτερόρροια.

 

Η ένταση του φωτισμού θα πρέπει να είναι τέτοια που να προσομοιάζεται με μια λαμπερή ανοιξιάτικη μέρα, με τη θερμοκρασία χρώματος να κυμαίνεται κοντά στους 6.500οΚ*, ώστε να «ξεγελαστούν» οι φωτοϋποδοχείς των πουλιών και να αισθανθούν πως βρίσκονται στην άνοιξη
*Σύμφωνα με μελέτη του ΕΜΠ (Εθνικό Μετσόβιο πολυτεχνείο) η θερμοκρασία χρώματος του ήλιου σε μια μέρα με αίθριο ουρανό είναι 6.774οK

 

Διάρκεια του φωτισμού αναπαραγωγής

 

Ιδιαίτερη προσοχή θα πρέπει να δοθεί και στη διάρκεια που τα φώτα θα παραμένουν σε πλήρη ισχύ αλλά και στο χρόνο που θα προσομοιαστεί με την ανατολή και τη δύση του. Μιλάμε για το χρόνο της ημερήσιας φωτοδοσίας.

Θα πρέπει να γνωρίζουμε ακριβώς πότε θα αρχίσουν τα φώτα να ανάβουν σταδιακά (ανατολή), πόσες ώρες θα παραμένουν σε πλήρη ένταση, πότε θα ξεκινήσει η προοδευτική μείωσή τους (δύση) και μετά από πόσα λεπτά της ώρας θα σβήσουν εντελώς.

Εξαιρετικά σημαντικός και απαραίτητος είναι κι ο φωτισμός ασφαλείας για το χώρο. Αποτελείται από μηχανισμούς και λαμπτήρες που θα ενεργοποιηθούν σε κάθε περίπτωση διακοπής του ηλεκτρικού ρεύματος, με αυτονομία ικανή να τον κρατήσει ενεργό για τουλάχιστο 20-30 λεπτά της ώρας. Έτσι θα επιτρέψουμε στα πουλιά να επιστρέψουν στις φωλιές τους και να διασφαλιστεί η συνέχιση της ζωής που υπάρχει μέσα σ' αυτές σε κάθε περίπτωση.

Σημαντικό είναι επίσης για αυτούς τους "κλειστούς" χώρους εκτροφής είναι και το "φωτάκι νυκτός" που επιτρέπει τον ελάχιστο φωτισμό του χώρου κατά τη διάρκεια της νύχτας, ώστε να αποτρέπεται ο πιθανός πανικός στα πουλιά. Το ίδιο περίπου συμβαίνει και με τα πτηνά της φύσης, αφού το φεγγάρι και τα άστρα δεν επιτρέπουν την απόλυτη συσκότιση.

Ο φωτισμός θα πρέπει σταδιακά και σε βάθος μεγαλύτερο από δύο μήνες να ανέβει και να σταματήσει περίπου στις 13:30΄ με 14:00 ώρες την ημέρα, συμπεριλαμβανομένου και του χρόνου ανατολής για περίπου δέκα - δεκαπέντε λεπτά και της δύσης, για τριάντα και πλέον λεπτά της ώρας.

Όταν η ημερήσια φωτοδοσία φτάσει στα επιθυμητά, τότε είναι και ώρα για να ενώσουμε τα ζευγάρια μας και να αρχίσει η αναπαραγωγή στους κατάλληλους κλωβούς αναπαραγωγής.

Θα χρειαστεί να είμαστε ιδιαίτερα προσεκτικοί γιατί αν αυτό το όριο ξεπεραστεί αρκετά, πιθανόν τα πουλιά να μπερδευτούν και να περάσουν πιο γρήγορα στο επόμενο στάδιο του βιολογικού τους ρολογιού, που είναι η πτερόρροια και να χαθεί εν τέλει και η αναπαραγωγική χρονιά. Κι αυτό μπορεί πολύ εύκολα να γίνει τις τελευταίες βδομάδες της Άνοιξης που οι θερμοκρασίες είναι αρκετά ανεβασμένες στην πατρίδα μας.

Εξίσου σημαντικός είναι κι ο χρόνος που απαιτείται για τη σταδιακή μείωση του φωτός μέχρι το τελικό σβήσιμο. Μιλάμε για τη «δύση» του φωτός στο χώρο μας, που χρονικά θα πρέπει να επιτρέπει σε κάθε μητέρα να ολοκληρώσει τις εκτροφικές της υποχρεώσεις και να επιστρέψει στη φωλιά, προστατεύοντας αυγά ή νεοσσούς.

 

Η θερμοκρασία του χώρου.

Η αύξηση της θερμοκρασίας του χώρου είναι ακόμη ένας παράγοντας που θα συμβάλει θετικά στην αφύπνιση των αναπαραγωγικών ένστικτων των προς αναπαραγωγή καναρινιών και την ολοκληρωμένη ορμονική και οργανική προετοιμασία για την αναπαραγωγική διαδικασία που ακολουθεί. Είναι η τρίτη κατά σειρά σπουδαιότητας προϋπόθεση για να έχουν επιτυχία τα αναπαραγωγικά σχέδια του εκτροφέα.

Η θερμοκρασία θα πρέπει να μην πέφτει κάτω από τους 14-15οC για πολλές ώρες και "ποτέ" να μην φτάνει σε μονοψήφια νούμερα. Αυτές είναι άλλωστε και οι θερμοκρασίες που έχουμε σε μια «κρύα» ανοιξιάτικη μέρα και νύχτα. Λογικό είναι πως αν μπορούμε να τη διατηρούμε μεταξύ 18-19 βαθμούς Κελσίου θα θεωρηθεί ιδανική κι ας είναι κάτι που ανεβάζει αρκετά και το κόστος αναπαραγωγής.
Κατά τη γνώμη μου προκρίνεται ως καλή η θερμοκρασία αυτή που κατά μέσο όρο βρίσκεται κοντά στους 18οC με διακύμανση, ώστε να είναι δυο τρεις βαθμούς λιγότερο τη νύχτα σε σχέση με την ημέρα, όπως ακριβώς συμβαίνει σε όλες τις ημέρες της Άνοιξης.

Ως πηγές θερμότητας μπορούν να χρησιμοποιηθούν κλιματιστικά, καλοριφέρ κλπ με κριτήριο την οικονομικότερη λειτουργία αλλά πρέπει να αποφεύγονται συσκευές που καταστρέφουν την ισορροπία της υγρασίας και που "στεγνώνουν" με τη λειτουργία τους τον αέρα του χώρου.

Κάτι που εφαρμόζω και έχει πολύ καλά αποτελέσματα στην αναπαραγωγική διαδικασία είναι και η αύξηση της θερμοκρασίας του χώρου ακόμη και στους 22-24 βαθμούς Κελσίου, για τρεις τέσσερις μέρες πριν τη σχεδιαζόμενη ημέρα έναρξης. Αυτό κατά τη γνώμη μου βοηθά στην ανάπτυξη καλού συγχρονισμού στις γέννες των προς αναπαραγωγή πουλιών γεγονός που εκτροφικά με "βολεύει" εξαιρετικά.

 

Η σχετική υγρασία στο χώρο αναπαραγωγής.

Η σχετική υγρασία είναι ένα εξαιρετικά σημαντικό κλιματικό χαρακτηριστικό που βοηθά ή αναστέλλει κατά περίπτωση την αίσθηση της θερμοκρασίας τόσο στον άνθρωπο όσο και στα πτηνά μας. Να θυμηθούμε πως τα ψηλά ποσοστά σχετικής υγρασίας επιτρέπουν την ανάπτυξη μικροοργανισμών και βακτηρίων ενώ τα χαμηλά μειώνουν την αίσθηση άνεσης σε κάθε ζωντανό οργανισμό.

Λογικό είναι λοιπόν να απαιτείται απόλυτος έλεγχος 

στη θερμοκρασία και την υγρασία στην περίοδο της επώασης και όχι μόνο, έτσι ώστε η υγρασία να κυμαίνεται από 40 έως 60%, χωρίς όμως να θεωρείται και εγκληματική αν ξεπεραστούν για λίγη λεπτά το πάνω ή το κάτω όριο. Τουλάχιστο όχι στην αρχή της αναπαραγωγικής προσπάθειας γιατί όπως θα δούμε στη συνέχεια που θα υπάρχουν αυγά στις φωλιές των πουλιών, θα πρέπει να είναι κοντά στο 55-60% ώστε να διευκολυνθούν οι νεοσσοί και να σπάσουν το κέλυφος του αυγού δηλώνοντας την παρουσία τους στον κόσμο μας.
Όπως αναφέρεται μάλιστα και στο σχετικό άρθρο, ένας από τους παράγοντες για την εμβρυϊκή νέκρωση μέσα στο αυγό, είναι και η υγρασία.
Η ρύθμιση της υγρασίας από το χώρο γίνεται είτε με τους αφυγραντήρες - υγραντήρες ή από τις κλιματιστικές μονάδες, αν φυσικά συμπεριλαμβάνεται στη λειτουργία τους.

 

 

Η ανανέωση και καθαρισμός αέρα στο χώρο.

 

Κάτι που σπάνια βλέπουμε στις εσωτερικές εκτροφές είναι η ανανέωση και ο καθαρισμός του αέρα στο χώρο διαμονής και αναπαραγωγής των καναρινιών.

Ο φρέσκος καθαρός αέρας είναι απόλυτα απαραίτητος όχι μόνο για να καθαρίζει το χώρο από τις οσμές αλλά και γιατί κρατά τα πουλιά σε καλή υγεία. Τα καναρίνια έχουν πολύ ευαίσθητο αναπνευστικό σύστημα και είναι αρκετά ευάλωτα σε καταστάσεις που προκαλούν άσθμα, βρογχίτιδα κλπ.

Είναι επίσης βέβαιο πως πολλές από τις παθολογίες των πουλιών προκαλούνται από αερόβια μικρόβια και ιούς.
Συνεπώς, ο απόλυτος έλεγχος και καθαρισμός της ροής του εισερχόμενου στο χώρο αέρα με τη χρήση κατάλληλων φίλτρων είναι η λύση που χρειαζόμαστε.

Μάλιστα με κάποιους από τους ρυθμιστές υγρασίας (αφύγρανση - ύγρανση) δίνεται η δυνατότητα ιονισμού του αέρα με ότι καλό απορρέει από αυτό.

Τα φίλτρα θα πρέπει να τοποθετηθούν στα ανοίγματα προσαγωγής φρέσκου αέρα στο χώρο ανεξάρτητα αν υπάρχει φίλτρο καθαρισμού της εσωτερικής ροής από το κλιματιστικό.

 

Σημείωση: Τα παραπάνω έχουν εφαρμογή σε κλειστούς χώρους με μεικτό φωτισμό. Δηλαδή σε χώρους που ο ήλιος έστω και από μικρά ανοίγματα επισκέπτεται το χώρο. 

Για τους εντελώς "σκοτεινούς" χώρους όπως για παράδειγμα τα υπόγεια, τα πράγματα είναι αρκούντως πιο σοβαρά και απαιτούνται μελέτες για δεδομένα που σίγουρα ξεφεύγουν από τους στόχους του παρόντος άρθρου..