Τι μπορούμε να δούμε στους νεοσσούς της φωλιάς
Σχεδόν πάντα στεκόμαστε εκστασιασμένοι μπροστά στη θέα του θαύματος που συντελείται σε μια φωλιά πουλιών παρακολουθώντας τα να αγωνίζονται να σπάσουν το αυγό, να απαλλαγούν από το κέλυφος και να έρθουν στη ζωή. Στη συνέχεια τα βλέπουμε μέρα με τη μέρα να μεγαλώνουν για να φτάσει η στιγμή να τα καμαρώσουμε ντυμένα και ολοκληρωμένα πουλιά να στέκονται και να μας κοιτούν με κάποια από αυτά από την πρώτη θέση των εκθέσεων που διαγωνίστηκαν.
Στις πρώτες κρίσιμες ώρες της ζωής των νεοσσών υπάρχουν πολύτιμα στοιχεία, "σημάδια" και "χαρακτηριστικά" που θα πρέπει ο εκτροφέας τους αρχικά να τα διακρίνει, στη συνέχεια να τα αναγνωρίσει και ασφαλώς να τα καταγράψει, είτε για να μην χαθούν όπως συμβαίνει κάποιες φορές καθώς μεγαλώνουν τα πουλιά, είτε γιατί έχει αδημονία και βιασύνη να τα διαπιστώσει όπως για παράδειγμα συμβαίνει με το καπέλο στα λοφιοφόρα καναρίνια.
Τα σημάδια αυτά είναι ας πούμε κοινό μυστικό στους έμπειρους εκτροφείς αλλά απουσιάζουν σχεδόν πάντα από τον λιγότερο πληροφορημένο εκτροφέα και στις περισσότερες περιπτώσεις χάνονται γιατί είτε δεν παρατηρήθηκαν, είτε γιατί διέφυγαν προσοχής, είτε γιατί πολύ απλά δεν καταγράφηκαν και δεν αρχειοθετήθηκαν λόγω έλλειψης γνώσης.
Και αν αυτά τα πολύτιμα "χαρακτηριστικά" παραμείνουν ορατά, υπάρχουν δηλαδή στο φαινότυπο του πουλιού, τότε δεν υπάρχει "ζημιά".
Για τα πουλιά όμως που γενετικά κουβαλούν - φέρουν αυτών των χαρακτηριστικών (φορείς) και που σύντομα θα χαθούν ως πληροφορίες επειδή θα "καλυφθούν", τότε η ζημιά είναι ανεπανόρθωτη.
Θα προσπαθήσω να καλύψω κάποιες τέτοιες περιπτώσεις που γνωρίζω ευελπιστώντας στη συνεργασία των άλλων εκτροφέων και στη συνδρομή τους με φωτογραφικό υλικό μια κι αυτό που διαθέτω περιέχει τα πουλιά που εκτρέφω και που ασφαλώς δεν καλύπτουν ολοκληρωμένα το θέμα.
Άλλωστε ο εποικοδομητικός διάλογος είναι πάντα προς όφελος της πληροφορίας.
Τα κόκκινα μάτια στις μεταλλάξεις "ino"
Είναι γνωστή η περίπτωση των "ino" καναρινιών.
Λέγοντας ino καλύπτουμε όλες τις περιπτώσεις κόκκινων ματιών που υπάρχουν στα λιποχρωμικά καναρίνια όπως τα λευκά albino, τα κίτρινα lutino και τα κόκκινα rubino.
Πρόκειται για πολύ ξέχωρες μεταλλάξεις καναρινιών με όμορφη και ιδιαίτερη παρουσία στις εκθέσεις αλλά κυρίως περιζήτητες λόγω της ιδιαιτερότητάς τους από τους εκτροφείς.
Σε κάποιες από τις επιλογές ζευγαρώματος αυτής της μετάλλαξης παρουσιάζονται φορείς που ενώ δεν έχουν κόκκινα μάτια εν τούτοις υπάρχει ενδεχόμενο να παρουσιαστούν στα μικρά τους και κει θα πρέπει ο εκτροφέας να ρίξει μια "δεύτερη" και πιο προσεκτική ματιά στους νεοσσούς της φωλιάς, να εντοπίσει και να σημαδέψει μέχρι να περαστούν τα δαχτυλίδια, αυτά τα πουλιά.
Αν διαφύγει της προσοχής του εκτροφέα, όπως είναι αναμενόμενο αυτή η πληροφορία θα χαθεί μαζί με την αναμενόμενη αλλαγή στο χρωματισμό του ματιού αυτών των πουλιών.
Στη φωτογραφία ο πάνω και αριστερά νεοσσός είναι φορέας rubino.
Παρουσιάστηκε στην εκτροφή μου απροσδόκητα μια και δεν είχα στοιχεία για τον ένα γεννήτορα.
Ο νεοσσός κράτησε το κόκκινο στα μάτια του μόνο για την πρώτη βδομάδα της ζωής του και στη συνέχεια το χαρακτηριστικό αυτό χάθηκε. Φυσικά με την σωστή παρατήρηση, καταγραφή και με τις σωστές επιλογές στις επόμενες εκτροφικές προσπάθειες που έκανα κατάφερα τελικά να υπάρχουν τα κόκκινα μάτια σε δυο νεοσσούς κόκκινου μωσαϊκού.
Δύο πανέμορφα και εκπληκτικά πουλιά rubino που προήλθαν ουσιαστικά από "τυχαία" επιλογή λίγα χρόνια νωρίτερα.
Τα λοφιοφόρα (σκουφάτα) καναρίνια στη φωλιά.
Για την περίπτωση των "σκουφάτων" καναρινιών και ειδικά για τα Γερμανικά λοφιοφόρα (Huppe Allemand) στα οποία έχω ιδιαίτερη αδυναμία, τα πράγματα είναι λίγο πολύ αποσαφηνισμένα. Από τα πρώτα λεπτά της ζωής τους μπορούμε να γνωρίζουμε ποιο από τα μικρά θα έχει σκουφάκι και ποιο όχι.
Φυσικά ο φαινότυπος αυτών των πουλιών θα είναι εύκολα ορατός λίγες μέρες αργότερα όταν θα αρχίσει η φτεροφυία, αλλά μια καλή παρατήρηση στη φωλιά θα μας δώσει τις πληροφορίες αυτές πολύ νωρίτερα. Σχεδόν αμέσως μόλις στεγνώσει το φτέρωμα από το αυγό ο νεοσσός, μας δείχνει αν μεγαλώνοντας θα έχει καπέλο ή όχι.
Και είναι εύκολο να το διακρίνουμε γιατί ο λοφιοφόρος νεοσσός, αυτός δηλαδή που στη συνέχεια θα έχει καπέλο, γεννιέται με το κεφάλι του εντελώς γυμνό σε σχέση με τους άλλους που έχουν φτερά στο κρανίο τους.
Στη φωτογραφία που βλέπουμε μια φωλιά λευκών λοφιοφόρων (Huppe Allemand) καναρινιών που στο κέντρο δεσπόζουν οι δύο νεοσσοί που έχουν καπέλο και περιμετρικά είναι οι υπόλοιποι τρεις που δεν έχουν.
Έντονο ή χιονέ & μαλακό ή σκληρό φτέρωμα.
Μέσω της παρατήρησης των νεοσσών είναι εύκολο να ξεχωρίσουμε από την αρχή και τα χαρακτηριστικά εμφάνισης των πουλιών, όπως για παράδειγμα αν θα έχουν έντονο ή χιονέ τύπο φτερώματος.
Με την ίδια λογική έχουμε τη δυνατότητα να ξεχωρίσουμε και τη σκληρότητα του φτερώματος των πουλιών σχεδόν αμέσως, να καταγραφεί και αφού φυσικά μελλοντικά ελεγχθεί και διασταυρωθεί να χρησιμοποιηθεί στις επιλογές μας. Μπορούμε να γνωρίζουμε λοιπόν αν πρόκειται για σκληρόφτερο ή μαλακόφτερο καναρίνι κάτι που είναι πολύτιμο να γνωρίζουμε στις επιλογές των ζευγαριών μας.
Φυσικά για τα παραπάνω χρειάζεται να υπάρχει η ικανότητα από τον εκτροφέα, απαιτείται πολύ προσοχή στην παρατήρηση και ενέχεται να υπάρχει και ένα ποσοστό λάθους. Το λάθος όπως είναι λογικό, εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από την εμπειρία του εκτροφέα αλλά και από άλλες γενετικές διαφοροποιήσεις που μπορούμε να αντιμετωπίσουμε. Η επέκταση όμως σε πληροφορίες αυτών των περιπτώσεων ξεφεύγει από τους στόχους αυτού του άρθρου.
Στα εντόνου χρωματισμού φτερώματα που συνήθως είναι και περισσότερο σκληρά (όχι πάντα), οι νεοσσοί παρουσιάζονται περισσότερο γυμνοί σε σχέση πάντα με τα αδέρφια τους που έχουν "χιονέ" και πιο μαλακό φτέρωμα.
Στη φωτογραφία παρουσιάζονται δύο κόκκινοι λιποχρωμικοί νεοσσοί και μπορούμε εύκολα να ξεχωρίσουμε τον "χιονέ" νεοσσό με μαλακό φτέρωμα που βρίσκεται στα αριστερά από το έντονο και σκληρό φτέρωμα του νεοσσού που βρίσκεται στα δεξιά και που παρεμπιπτόντως έχει και "σκουφάκι".