2016-01-31 13:22

Η πολυγαμική αναπαραγωγή καναρινιών καλύπτει την ανάγκη ζευγαρώματος ενός αρσενικού με δύο ή περισσότερα θηλυκά . Είναι συχνό φαινόμενο στις εκτροφές κυρίως των καναρινιών. Πριν αναπτύξουμε όμως αυτή τη μέθοδο, ας δούμε τους λόγους που μπορεί να μας οδηγήσουν σε τέτοιου τύπου αναπαραγωγή καθώς και τις επιπτώσεις που πιθανότατα θα υπάρξουν.

Λόγοι πολυγαμικής αναπαραγωγής

Η επιλογή αναπαραγωγής καναρινιών με τη μέθοδο της πολυγαμίας βρίσκει εφαρμογή κυρίως στις μεγάλες και επαγγελματικές εκτροφικές μονάδες.
 

• Βασικότερη αιτία επιλογής της μεθόδου, είναι η μείωση των εξόδων και άρα το οικονομικό όφελος. Πραγματικά η μέθοδος αυτή επιτρέπει στον εκτροφέα να έχει με μειωμένο κόστος τον αρχικά σχεδιαζόμενο αριθμό νεοσσών. Στην «οικονομία» αυτή συμπεριλαμβάνονται ο μικρότερος απαιτητός αριθμός αρσενικών, που στις περισσότερες περιπτώσεις έχουν αγοραστική ζήτηση και άρα αξία, η οικονομία τροφών από το μειωμένο αριθμό σιτιζόμενων πτηνών, ο μικρότερος χώρος διαχείμασης και συντήρησης των πουλιών, ο ελάχιστος απαιτούμενος εκτροφικός εξοπλισμός, οι μειωμένες εκτροφικές υποχρεώσεις κλπ.
• Ως δεύτερος και μοναδικά αποδεκτός κατά την προσωπική κρίση λόγος επιλογής αυτής της μεθόδου κυρίως από ερασιτέχνες είναι η ανυπαρξία περισσοτέρων του ενός καλών αρσενικών επιλογών ζευγαρώματος. Δικαιολογείται από το γεγονός της ύπαρξης ενός και μόνο χαρισματικού αρσενικού με εξαιρετικά χαρακτηριστικά, με πιθανόν υψηλή βαθμολογία στις κρίσεις των εκθέσεων και συνεπώς σωστά standards κάποιας ράτσας. Είναι το "μοναδικό εργαλείο" του εκτροφέα, ο οποίος θέλει να κληροδοτήσει τα καλά γενετικά χαρακτηριστικά του, σε όσο το δυνατό περισσότερους απογόνους. Κι αυτό θα γίνει μόνο με τη βοήθεια πολλών θηλυκών, ευελπιστώντας στη γενική βελτίωση της ποιότητας του κοπαδιού του.
• Με μικρότερη συχνότητα παρουσιάζεται και η κοινοβιακή πολυγαμική αναπαραγωγή που συνήθως συμβαίνει σε κάποιο μεγάλο χώρο – κλούβα όταν συνυπάρχουν αρσενικά με περισσότερα από δύο ή τρία θηλυκά και συνεπώς αυτού του τύπου αναπαραγωγή γίνεται «αναπόφευκτη». Συνήθως διαδραματίζεται σε τυχαίες και εκτροφικά αδιάφορες περιπτώσεις μεγάλων κλωβών φύλαξης και είναι εντελώς ανεξέλεγκτη.
• Με ακόμη μικρότερο ποσοστό παρουσιάζεται η στοχευμένη κοινοβιακή αναπαραγωγή όπου δυο η τρία θηλυκά καναρίνια συνυπάρχουν με ένα και μόνο αρσενικό φυσικά στον κατάλληλο σε μέγεθος χώρο, με ελεγχόμενα ως κάποιο βαθμό εκτροφικά αποτελέσματα.

Οι επιπτώσεις της πολυγαμικής αναπαραγωγής
 

Για κάθε ενέργεια υπάρχουν και συνέπειες όπως είναι εύκολα κατανοητό, που ειδικά για τα έμβια όντα ανάγονται σε σοβαρές επιπτώσεις. Έτσι λοιπόν...

• Η ύπαρξη ενός και μόνο γονιδιακού φορέα ως γονέα, δημιουργεί μια πληθώρα απογόνων που δεν έχουν τη δυνατότητα της μεταξύ τους αναπαραγωγής χωρίς τις σοβαρές επιπτώσεις της αιμομιξίας. Έχουμε λοιπόν ένα θεωρητικά μεγάλο αριθμό καναρινιών που δεν θα πρέπει να διασταυρωθούν γενετικά μεταξύ τους.
• Η χρήση ενός μόνο αρσενικού μέσα στην αναπαραγωγική διαδικασία αυτόματα τον μετατρέπει σε επιβήτορα, αναστέλλοντας σταδιακά και σε πολλές περιπτώσεις ακόμη και μόνιμα, τις πατρικές του υποχρεώσεις. Ο αρσενικός συνήθως δεν θα ταΐσει τους νεοσσούς ούτε το θηλυκό ταίρι του και γενικά δεν θα έχει καμία εκτροφική συμμετοχή στην παραπέρα ανατροφή των μικρών του.
• Ο παραπάνω συμπεριφορά κουράζει το θηλυκό καναρίνι, που από την αρχή είναι επιφορτισμένο με την επώαση των αυγών και το μεγάλωμα των νεοσσών. Το υποχρεώνει να σιτίζεται βιαστικά και φυσικά όχι επαρκώς, να τροφοδοτεί για τους ίδιους λόγους τους νεοσσούς πλημμελώς και να καθυστερεί την επόμενη ωοτοκία τουλάχιστο μέχρι τον απογαλακτισμό των νεοσσών.
• Οι νεοσσοί έχουν αρκετές πιθανότητες να μην αναπτύξουν το ένστικτο της συντροφικότητας, της πατρικής (για τα αρσενικά) συμμετοχής στην αναπαραγωγική διαδικασία, της έλλειψης κοινωνικότητας (ίσως και επιθετικότητα) προς τα άλλα μέλη και γενικά ένα μεγάλο αριθμό μη προβλέψιμων και εκτροφικά «κακών» συμπεριφορών. Μάλιστα με τη συνεχή επιλογή της ίδιας μεθόδου, τα ποσοστά εμφάνισής τέτοιων συμπεριφορών πολλαπλασιάζονται. Θυμίζω πως κάπως έτσι χάθηκε το ένστικτο της μητρότητας από τις κότες της «κλωσομηχανής».
• Υπάρχει μείωσης της αποδοτικότητας του αρσενικού, ειδικά μετά την πρώτη γέννα των θηλυκών από πιθανολογούμενη κούραση ή ακόμη χειρότερα, από μείωση του ερωτικού ενδιαφέροντος. Υπάρχει δηλαδή ενδεχόμενο να μη φτάσουμε τους επιθυμητούς αριθμούς νεοσσών από μη ένσπερμα αυγά. Συνεπώς η προετοιμασία των αρσενικών πρέπει να είναι προσεγμένη, η διατροφή τους πολύ καλή και η διαχείρισή τους εξαιρετική.
• Το "στρεσάρισμα" και η εξαγρίωση των πουλιών και των ενστίκτων αυτοσυντήρησης του αρσενικού από την τακτικότατη επαφή με το χέρι του εκτροφέα. Αυτός αναγκαστικά πιάνει το αρσενικό και το μεταφέρει στα προς αναπαραγωγή θηλυκά καναρίνια. Όλο αυτό μπορεί να επηρεάσει αρνητικά ένα καναρίνι και να καταστρέψει μια εκτροφική προσπάθεια.
• Τέλος σημαντικές επιπτώσεις στον εκτροφικό σχεδιασμό, θα υπάρξουν μετά από πιθανή υπογονιμότητα του μοναδικού αρσενικού ή μετά από κάποια αδαδιαθεσία του ή ακόμη χειρότερα από κάποια απώλειά του. Οι εναλλακτικές λύσεις σε αυτές τις περιπτώσεις είναι εξαιρετικά δύσκολες.

 
Τρόποι πολυγαμικής αναπαραγωγής

 

Οι τρόποι εφαρμογής αυτής της αναπαραγωγικής μεθόδου ποικίλουν. Διαφοροποιούνται κυρίως από τις γνώσεις, τις αντιλήψεις αλλά και τον εκτροφικό εξοπλισμό που διαθέτουν οι εκτροφείς που την υιοθετούν. Αν με κάποιο τρόπο μπορούσαμε να την ομαδοποιήσουμε θα μπορούσαμε να έχουμε τις παρακάτω περιπτώσεις - κατηγορίες:

1. Πολυγαμική αναπαραγωγή με κατακόρυφη συστοιχία κλωβών ισάριθμους με τα προς ένωση θηλυκά καναρίνια και ένας μικρότερος κλωβός για τη φιλοξενία του αρσενικού καναρινιού. Τα θηλυκά όταν ξεκινήσουν τη διαδικασία για την κατασκευή της φωλιάς δέχονται την καθημερινή αλλά βραχύχρονη επίσκεψη του αρσενικού, που διαρκεί από λίγα λεπτά μέχρι το πολύ 1-2 ώρες Στη συνέχεια το αρσενικό επιστέφει στον κλωβό - βάση του μέχρι την επόμενη γονιμοποίηση. Με αυτόν τον τρόπο υπάρχει δυνατότητα επίσκεψης και σε άλλο θηλυκό της ομάδας του που πιθανόν να συνυπάρχει σε οίστρο, χωρίς επιπτώσεις. Τα θηλυκά άτομα που μπορεί να γονιμοποιηθούν με τη μέθοδο αυτή συνήθως είναι τρία ή τέσσερα. Υπάρχουν όμως αναφορές και για περισσότερα.
2. Πολυγαμική αναπαραγωγή με οριζόντια συστοιχία κλωβών ισάριθμους με τα προς αναπαραγωγή θηλυκά ενώ στο άκρο της υπάρχει το διαμέρισμα φιλοξενίας του αρσενικού. Οι επισκέψεις στα προς γονιμοποίηση έτοιμα θηλυκά όσο και ο αριθμός των θηλυκών είναι όμοιες με την πιο πάνω περίπτωση.

Και στις δύο περιπτώσεις είναι απαραίτητη η τακτικότατη "εισχώρηση" των χεριών του εκτροφέα στο χώρο των πουλιών και το απαραίτητο πιάσιμο του αρσενικού για την αλλαγή χώρου. Επίσης γίνεται απόλυτα φανερό πως δεν υπάρχει καμία περίπτωση συμμετοχής του αρσενικού στις εκτροφικές ανάγκες των θηλυκών ή των νεοσσών απογόνων του μια και άμεσα απομακρύνεται.

Προτεινόμενος τρόπος εφαρμογής της πολυγαμικής αναπαραγωγής
 

Η εφαρμογή του προτεινόμενου τρόπου προαπαιτεί ειδικό εκτροφικό εξοπλισμό, περιορίζει τον αριθμό των προς αναπαραγωγή θηλυκών σε δύο, προϋποθέτει προετοιμασία και ομαλή συνύπαρξη των θηλυκών νωρίτερα, ενώ επιπρόσθετα απαιτεί πολύ καλές γνώσεις από τον εκτροφέα. Σε αντιστάθμισμα των "δύσκολων" προαπαιτούμενων προσφέρει απόλυτη συμμετοχή του αρσενικού τόσο στις "συζυγικές" του υποχρεώσεις όσο και στο τάισμα των νεοσσών του και μειώνει την εμφάνιση αρκετών από τα μειονεκτήματα της μεθόδου. Επιπρόσθετα περιορίζει την ανθρώπινη παρέμβαση στο χώρο των πουλιών, ενώ απουσιάζει εντελώς η επαφή, το πιάσιμο του αρσενικού και άρα οι επιπρόσθετες από αυτό συνέπειες.

Στη μέθοδο αυτή, απαιτείται οριζόντια συστοιχία τριών ή τεσσάρων χώρων με δυνατότητα επικοινωνίας των διαμερισμάτων μεταξύ τους. Ο εξοπλισμός είναι εύκολα προσιτός ακόμη και για το λιγότερο μυημένο εκτροφέα και με χαμηλό σχετικά οικονομικό αντάλλαγμα. Ταυτόχρονα η διαχείριση των ζευγαριών είναι εφικτή ακόμη και από άπειρους σχετικά εκτροφείς.

Στο κεντρικό διαμέρισμα τοποθετείται ο αρσενικός και αριστερά δεξιά του χωρισμένα με το αδιαφανές χώρισμα, τα δύο προς ένωση θηλυκά.

Όταν κάποιο από τα δυο θηλυκά δείξει τα βασικά σημάδια αναπαραγωγικής ετοιμότητας, τοποθετείται το χώρισμα που επιτρέπει την μεταξύ τους οπτική επαφή για λίγες μέρες και μετά την απομάκρυνσή του, την ομαλή ένωση του ζευγαριού.

Τοποθετώντας κατάλληλα τα χωρίσματα επιτρέπουμε στο αρσενικό την μετάβαση από το ένα θηλυκό στο άλλο. Όταν αρχίσει η εκκόλαψη των αυγών, απομακρύνουμε τα διαχωριστικά και επιτρέπουμε στο αρσενικό να επισκέπτεται και τις δύο φωλιές ταΐζοντας στην αρχή τα θηλυκά και αργότερα τους νεοσσούς του. Τα διαχωριστικά θα τοποθετηθούν εκ νέου όταν το θηλυκό αποφασίσει να ξεκινήσει νέα φωλιά και αφού φυσικά η παλιά εγκαταλείφθηκε από τους νεοσσούς.

Όταν οι νεοσσοί αφήσουν τη φωλιά και μέχρι να απογαλακτιστούν εγκλείονται στο μεσαίο διαμέρισμα έχοντας τη δυνατότητα της αδιάκοπης τροφοδοσίας τους τόσο από τη μητέρα όσο και από τον πατέρα τους, άσχετα με το σε ποιο διαμέρισμα βρίσκονται. Θυμίζω πως ο πατέρας σε αυτή την περίπτωση δεν απομακρύνεται και συνεπώς συμμετέχει ενεργά στην σίτιση των μικρών του.

Με την κατάλληλη χρήση των διαχωριστικών είναι σχετικά εύκολη η διαχείριση της περίπτωσης του ταυτόχρονου οίστρου και των δύο θηλυκών. Ως αποτέλεσμα θα συνυπάρξουν μερικές βδομάδες αργότερα μικρά από δύο διαφορετικές μητέρες. Τα μικρά αυτά που πιθανόν να έχουν μικρές ηλικιακές διαφορές, ταΐζονται μέσα από τα κάγκελα στο μεσαίο διαμέρισμα του κλωβού.

Και είναι εξαιρετικά όμορφο να τα βλέπουμε να στέκονται στη σειρά και πάντα αλάθητα στη σωστή πλευρά των διαχωριστικών.

Σας παρουσιάζω σε video την εξέλιξη της προσπάθειας αυτής.

Στο πρώτο video βλέπουμε τις δύο φωλιές των καναρινιών που έχουν από τέσσερις νεοσσούς. 

Αξιοσημείωτο για την περίπτωση είναι πως οι νεοσσοί έχουν γεννηθεί με μία μέρα διαφορά. Πολύ δύσκολα το ίδιο αρσενικό θα μπορούσε να γονιμοποιήσει δυο θηλυκά που έχουν ωοτοκίες με μια μέρα διαφορά. 

Η αρμονία των πουλιών παρουσιάζεται στο video που ακολουθεί. Περίπου στο πρώτο λεπτό βλέπουμε έναν όμορφο συγχρονισμό στο τάισμα των μικρών από τα δύο θηλυκά.  

Όσο η "ιστορία" εξελίσεται, τόσο θα ναεβάζω τα videos για καλύτερη ενημέρωσή μας. 

Ολόκληρη η Ιστορία αυτής της προσπάθειας είναι καταγεγραμμένη στο video....